Pilot in brugklas; van oordeel naar feedback
Meestal ziet een lessenserie bij een vak er zo uit: nieuw hoofdstuk, opdrachten maken, een toets. En dat eigenlijk telkens opnieuw. Een toets wordt ingezet om te beoordelen of te meten of een leerling iets geleerd heeft. Vaak wordt met de informatie die de toets oplevert te weinig gedaan, behalve dan dat het cijfer op het rapport komt. En dat is spijtig, want met een goede toets krijg je veel informatie die weer kan helpen het leren te verbeteren. Als je op die manier naar toetsen kijkt kun je je afvragen: is het eigenlijk wel nodig om cijfers te geven?!
Het Beekdal is in het schooljaar 2017-2018 gestart met een bijzonder project: in een brugklas gaan we een jaar lang ervaren of het mogelijk is om veel minder te beoordelen en veel meer leerlingen zelf aan het roer van hun eigen leerproces te zetten.
Grote kansen
In het eerste half jaar van 2017 heeft een team van docenten - waarbij alle vakken vertegenwoordigd waren - zich voorbereid op deze pilot. De docenten zijn erg enthousiast en zien grote kansen om tot een veel effectievere vorm van leren te komen.
Bespreken
In de pilot-klas worden toetsen niet meer gehanteerd als een beoordelingsinstrument waarin een cijfer het oordeel is. De toets wordt door de docent en de leerling gebruikt om te zien in welke mate de leerling welk deel van de leerstof (nog niet) beheerst om daarmee de beste vervolgstap te kunnen zetten in het leren: nog eens herhalen of juist versnellen? Extra oefenen of verbreden? Gerichte aandacht voor een bepaalde vaardigheid of het accent op een lastig stuk theorie? Dat bespreken leerling en docent naar aanleiding van de gemaakte toets. Op basis daarvan zoeken leerling en docent naar de meest zinvolle invulling van de les.
Feedback
Dit formatief toetsen is een spannend proces. Er worden immers (bijna) geen cijfers meer gegeven. Hiermee vervalt hopelijk de stress die leerlingen soms ervaren bij een toets ‘om het cijfer’. Het vraagt van leerling en docent een andere houding met betrekking tot toetsen. Bovendien vraagt het om een andere manier van feedback geven als vervolg op de toets. Niet alle leerlingen leren allemaal hetzelfde op hetzelfde moment. De lessen zullen worden gekenmerkt door differentiatie.
Meedenken
In mei 2017 is aan de ouders van de nieuwe brugklassers gevraagd aan te geven of zij hun kind in deze klas zouden willen plaatsen, en ook of ouders mee wilden denken in dit proces. De oproep heeft maar liefst zestig reacties opgeleverd. Het betekent ook dat de ‘formatieve’ klas daadwerkelijk van start kan gaan in het nieuwe schooljaar.
Anders kijken naar leren
Voor de zomervakantie kwam een groep van ruim dertig ouders op het Beekdal bijeen om samen met het team van de docenten te praten over de opzet, de invulling en de verwachtingen ten aanzien van de formatieve klas. Gezamenlijk waren we het erover eens dat formatief toetsen een duidelijk andere manier is om te kijken naar leren. Dat deze vorm van toetsen het leren zal bevorderen en zal stimuleren. Dat fouten gemaakt mogen worden en dat de leerling zelf eigenaar wordt van zijn leren